LINK TẢI LUẬN VĂN MIỄN PHÍ CHO AE KET-NOI
Ly hợp
- Hộp số tự động A140E
- Bộ biến mô
- Hộp số 4WD
- Hộp số phụ
- Cầu xe chủ động
- Trục các đăng
1.5. Phương pháp nghiên cứu
- Tham khảo kiến thức từ các tài liệu, giáo trình.
- Hệ thống hóa kiến thức thành các chương.
2
CHƯƠNG 2. LY HỢP
2.1. Chức năng
Ly hợp là chi tiết được lắp giữa động cơ và hộp số dùng để nối trục khuỷu động cơ với hộp số, nhằm để truyền hay ngắt công suất từ động cơ đến hộp số một cách êm dịu, nhanh và dứt khoát trong những trường hợp cần thiết như khi chuyển số. Nó cũng cho phép động cơ hoạt động khi xe dừng mà không chuyển hộp số về số trung gian.
Hình 2. 1. Vị trí ly hợp.
2.2. Cấu tạo chung và nguyên lý hoạt động của ly hợp
Hiện nay, trên các xe ô tô được trang bị phổ biến nhất là hai loại ly hợp: ly hợp ma sát thường đóng (trên hộp số thường) và ly hợp thủy lực (trên hộp số tự động). Ở chương này sẽ trình bày về ly hợp ma sát một đĩa đơn loại đĩa khô.
2.2.1. Cấu tạo
Ly hợp ma sát đĩa đơn gồm có ba phần:
- Phần chủ động: bánh đà lắp cố định với trục khuỷu, nắp vỏ ly hợp gắn chặt trên bánh đà, và đĩa ép gắn với cơ cấu ngắt ly hợp và giá đỡ. Đĩa ép quay cùng với vỏ ly hợp và bánh đà.
- Phần bị động: đĩa ma sát và trục sơ cấp của hộp số. Đĩa ma sát có moay-ơ được lắp vào then hoa của trục sơ cấp để truyền mô-men cho trục và di chuyển dọc trục trong quá trình đóng ngắt ly hợp.
- Cơ cấu điều khiển: bàn đạp ly hợp, thanh nối, khớp trượt, cần bẩy và các lò xo ép.
3
Hình 2. 2. Cấu tạo ly hợp ma sát đĩa đơn.
2.2.2. Nguyên lý hoạt động
Hình 2. 3. Hoạt động của ly hợp.
- Đóng ly hợp – truyền mô-men: Khi động cơ hoạt động, trục khuỷu động cơ quay kéo
theo bánh đà cũng quay, lúc này người lái chưa đạp bàn đạp ly hợp, lò xo nén đĩa ép xuống ép đĩa ma sát lên bánh đà. Nhờ có lực ma sát mà đĩa ép, đĩa ma sát, lò xo, vỏ ly hợp và bánh đà tạo thành một khối cứng quay cùng với trục khuỷu động cơ, truyền mô-men đến trục sơ cấp hộp số.
- Ngắt ly hợp – không truyền mô-men: Khi người lái đạp bàn đạp ly hợp, thông qua thanh nối và càng cắt ly hợp, đẩy khớp trượt và ổ bi dịch chuyển về phía trái ép vào đầu đòn bẩy, đòn bẩy kéo đĩa ép thắng được lực nén của lò xo, làm tách đĩa ma sát ra
4
khỏi bánh đà. Lúc này bánh đà không còn quay chung với đĩa ma sát nên không truyền
mô-men đến trục sơ cấp hộp số.
- Nguyên lý hoạt động của ly hợp lò xo màng cũng tương tự như lò xo trụ được nêu ở
trên.
2.3. Cấu tạo và chức năng của từng cụm hệ thống
2.3.1. Đĩa ma sát
Đĩa ma sát có cấu tạo hình tròn, mỏng, làm từ thép với một moay-ơ ở giữa, moay-ơ này ăn khớp với then hoa của trục sơ cấp hộp số. Hai bề mặt ngoài của đĩa được làm bằng vật liệu amiang ép dây đồng có hệ số ma sát lớn, độ bền cao và có tính dẫn nhiệt tốt được ép lại bằng đinh tán.
Hình 2. 4. Cấu tạo đĩa ma sát.
Các lò xo giảm chấn lắp giữa moay-ơ và đĩa ma sát. Nhằm làm êm dịu và giảm dao động khi làm việc.
2.3.2. Mâm ép
a) Đĩa ép
Đĩa ép là như nhau ở mỗi loại mâm ép. Đĩa ép được làm bằng sắt dày có khả năng chịu nhiệt tốt. Đường kính của đĩa ép bằng với đĩa ma sát. Một mặt của nó được gia công nhẵn để ép vào bề mặt đĩa ma sát, mặt còn lại có biên dạng thay đổi để phù hợp việc gắn các lò xo và cơ cấu cắt ly hợp.
b) Mâm ép lò xo trụ
5
Hình 2. 5. Mâm ép lò xo trụ.
Mâm ép lò xo trụ gồm các lò xo, giá đỡ và cần nhả ly hợp. Lò xo trụ dùng để ép đĩa ép vào đĩa ma sát. Số lượng lò xo thay đổi tùy thuộc vào thiết kế của mỗi đĩa.
Cần nhả ly hợp được thiết kế để kéo đĩa ép tách khỏi đĩa ma sát.
c) Mâm ép lò xo màng
Lò xo màng là loại được dùng phổ biến hiện nay. Nó được làm từ thép chất lượng cao và được cấu tạo với dạng đĩa tạo ra hiệu quả cần thiết.các phần tử đàn hồi bố trí hướng tâm là các cần đẩy ra, thay thế các cần bẩy.
Hình 2. 6. Mâm ép lò xo màng.
2.4. Phương pháp điều khiển ly hợp
2.4.1. Loại dây cáp cơ khí
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................................i TÓM TẮT............................................................................................................................ii MỤC LỤC ..........................................................................................................................iv DANH MỤC HÌNH ẢNH ...................................................................................................x DANH MỤC BẢNG..........................................................................................................xv CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU .............................................1
1.1. Lý do chọn đề tài....................................................................................................1
1.2. Giới hạn đề tài ........................................................................................................1
1.3. Mục tiêu nghiên cứu...............................................................................................1
1.4. Đối tượng nghiên cứu.............................................................................................1
1.5. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................2
CHƯƠNG 2. LY HỢP .......................................................................................................3
2.1. Chức năng...............................................................................................................3
2.2. Cấu tạo chung và nguyên lý hoạt động của ly hợp ................................................3
2.2.1. Cấu tạo ............................................................................................................3
2.2.2. Nguyên lý hoạt động........................................................................................4
2.3. Cấu tạo và chức năng của từng cụm hệ thống........................................................5
2.3.1. Đĩa ma sát........................................................................................................5
2.3.2. Mâm ép ............................................................................................................5
a) b) c)
Đĩa ép..................................................................................................................5 Mâm ép lò xo trụ .................................................................................................5 Mâm ép lò xo màng.............................................................................................6
2.4.
2.4.1. Loại dây cáp cơ khí .........................................................................................6
2.4.2. Loại thủy lực....................................................................................................7
2.5. Hành trình tự do của bàn đạp ly hợp......................................................................8
CHƯƠNG 3. HỘP SỐ THƯỜNG ....................................................................................9
3.1. Chức năng...............................................................................................................9
3.2. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hộp số thường ..............................................9
3.2.1. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hộp số ngang.........................................9
Phương pháp điều khiển ly hợp..............................................................................6
iv
a) Cấu tạo................................................................................................................9
b) Nguyên lý hoạt động ...........................................................................................9
3.2.2. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hộp số dọc...........................................13
b)
3.3.
a)
Cấu tạo..............................................................................................................13
Nguyên lý hoạt động .........................................................................................14 Cơ cấu điều khiển.................................................................................................17
3.3.1. Loại điều khiển gián tiếp ...............................................................................17
3.3.2. Loại điều khiển trực tiếp................................................................................17
3.3.3. Cần chuyển số................................................................................................18
3.3.4. Trục càng.......................................................................................................19
3.3.5. Càng gạt ........................................................................................................19
3.4. Cơ cấu đồng tốc loại có khóa ...............................................................................19
3.4.1. Cấu tạo ..........................................................................................................19
3.4.2. Nguyên lý hoạt động......................................................................................20
3.5. Cơ cấu an toàn......................................................................................................23
3.5.1. Cơ cấu chống gài số kép................................................................................23
3.5.2. Cơ cấu tránh chuyển nhầm số lùi..................................................................25
3.5.3. Cơ cấu hãm số lùi..........................................................................................26
3.5.4. Cơ cấu hãm chuyển số...................................................................................27
3.5.5. Cơ cấu khóa số lùi.........................................................................................28
CHƯƠNG 4. HỘP SỐ TỰ ĐỘNG .................................................................................29
4.1. Chức năng.............................................................................................................29
4.2. Cấu tạo hộp số tự động.........................................................................................29
4.2.1. Bộ biến mô thủy lực.......................................................................................29
a) Chức năng .........................................................................................................29
b) Cấu tạo..............................................................................................................30
c) Nguyên lý hoạt động của biến mô.....................................................................31
d) Ly hợp khóa biến mô.........................................................................................32
4.2.2. Bộ truyền bánh răng hành tinh......................................................................34
a) Chức năng .........................................................................................................34
b) Bánh răng hành tinh .........................................................................................34
v
c) Các phanh (B1, B2, B3) ....................................................................................35
d) Ly hợp nhiều đĩa C1 và C2 ...............................................................................38
e) Khớp một chiều F1 và F2 .................................................................................39
4.3. Nguyên lý hoạt động bộ truyền bánh răng hành tinh (Hộp số A140E) ...............40 4.3.1. Bộ truyền bánh răng hành tinh số truyền tăng OD.......................................40
a) Cấu tạo..............................................................................................................40
b) Chức năng .........................................................................................................41
4.3.2. Nguyên lý hoạt động......................................................................................42
a) Số 1 (Dãy “D” hay “2”).................................................................................42
b) Số 2 (Dãy “D”).................................................................................................43
c) Số 3 (Dãy “D”).................................................................................................43
d) Số truyền tăng OD (số 4 dãy “D”) ...................................................................44
e) Số 1 (Dãy “L”), phanh bằng động cơ...............................................................44
f) Số 2 (Dãy “2”), phanh bằng động cơ...............................................................45
g) Số lùi (Dãy “R”) ...............................................................................................46
4.4. Hệ thống điều khiển thủy lực................................................................................47
4.4.1. Chức năng......................................................................................................47
4.4.2. Cấu tạo và hoạt động ....................................................................................49
a) Bơm dầu ............................................................................................................49
b) Van điều khiển...................................................................................................49
c) Van điều áp sơ cấp............................................................................................49
d) Van điều áp thứ cấp ..........................................................................................50
e) Van bướm ga .....................................................................................................50
f) Van chuyển số ...................................................................................................51
g) Van điện từ ........................................................................................................52
h) Van rơ-le khóa biến mô và van tín hiệu khóa biến mô .....................................52
i) Bộ tích năng ......................................................................................................53
j) Van điều khiển bộ tích năng..............................................................................53
4.4.3. Mạch dầu hộp số A140E................................................................................54
a) Số 1 dãy “D” ....................................................................................................54
b) Số 2 dãy “D” ....................................................................................................54
vi
c) Số 3 dãy “D” ....................................................................................................55
d) Số 1 dãy “L” .....................................................................................................55
e) Số 1 dãy “2” .....................................................................................................56
f) Số 2 dãy “2” .....................................................................................................56
g) Số 3 dãy “2” .....................................................................................................57
h) Số OD – Khóa biến mô .....................................................................................57
CHƯƠNG 5. TRỤC CÁC ĐĂNG VÀ CẦU XE CHỦ ĐỘNG ....................................59
5.1. Chức năng của trục các đăng................................................................................59
5.2. Cấu tạo của truyền động các đăng........................................................................59
5.2.1. Trục các đăng ................................................................................................59
5.2.2. Khớp các đăng...............................................................................................60
a) Khớp chữ thập...................................................................................................60
b) Sự thay đổi về tốc độ góc của khớp các đăng...................................................61
c) Khớp nối mềm ...................................................................................................61
5.2.3. Khớp trượt .....................................................................................................62
5.2.4. Vòng bi đỡ trục các đăng ..............................................................................63
5.3. Chức năng của cầu chủ động................................................................................63
5.4. Cấu tạo của cầu chủ động.....................................................................................64
5.4.1. Bộ truyền lực chính........................................................................................64
5.4.2. Bộ vi sai .........................................................................................................65
a) Chức năng .........................................................................................................65
b) Cấu tạo..............................................................................................................65
c) Nguyên lý hoạt động .........................................................................................66
d) Bộ vi sai hạn chế trượt (Limited Slip Differential) ...........................................67
5.4.3. Bán trục .........................................................................................................69
a) Cấu tạo của khớp bán trục................................................................................70
b) Chiều dài bán trục ............................................................................................71
c) Các loại bán trục ..............................................................................................72
CHƯƠNG 6. HỆ THỐNG 4WD.....................................................................................74
6.1. Chức năng.............................................................................................................74
6.2. Tổng quan 4WD ...................................................................................................74
vii
6.2.1. 4WD là gì?.....................................................................................................74
6.2.2. Ưu điểm .........................................................................................................75
6.2.3. Nhược điểm....................................................................................................75
6.3. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động...........................................................................75
6.3.1. Cấu tạo ..........................................................................................................75
6.3.2. Nguyên lý hoạt động......................................................................................76
a)
b)
6.4.
4WD thường xuyên............................................................................................77
4WD gián đoạn .................................................................................................78 Cấu tạo và chức năng của từng cụm hệ thống......................................................79 6.4.1. Hộp số phụ.....................................................................................................79
a) Hộp số phụ cho 4WD gián đoạn .......................................................................79
b) Hộp số phụ cho 4WD thường xuyên .................................................................81
6.4.2. Bộ vi sai trung tâm ........................................................................................82
a) Loại khóa cơ khí................................................................................................83
b) Loại khớp thủy lực ............................................................................................85
c) Loại ly hợp nhiều đĩa thủy lực ..........................................................................86
CHƯƠNG 7. GIỚI THIỆU PHẦN MỀM ỨNG DỤNG ..............................................88 7.1. Giới thiệu phần mềm iSpring Suite 10.................................................................88
7.1.1. Giới thiệu.......................................................................................................88
7.1.2. chức năng.......................................................................................................88
7.1.3. Cài đặt ...........................................................................................................90
7.1.4. Giao diện chính của phần mềm.....................................................................90
7.1.5. Tạo bài kiểm tra câu hỏi trắc nghiệm ...........................................................91
7.2. Giới thiệu phần mềm ADOBE Premiere Pro 2020..............................................96
7.2.1. Giới thiệu.......................................................................................................96
7.2.2. chức năng.......................................................................................................97
7.2.3. Cài đặt ...........................................................................................................97
7.2.4. Giao diện chính của phần mềm.....................................................................98
CHƯƠNG 8. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................105
8.1. Kết luận ..............................................................................................................105
8.2. Kiến nghị ............................................................................................................105
viii
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................................................107 PHỤ LỤC.........................................................................................................................108
ix
DANH MỤC HÌNH ẢNH
Hình 2. 1. Vị trí ly hợp.........................................................................................................3 Hình 2. 2. Cấu tạo ly hợp ma sát đĩa đơn.............................................................................4 Hình 2. 3. Hoạt động của ly hợp..........................................................................................4 Hình 2. 4. Cấu tạo đĩa ma sát...............................................................................................5 Hình 2. 5. Mâm ép lò xo trụ.................................................................................................6 Hình 2. 6. Mâm ép lò xo màng. ...........................................................................................6 Hình 2. 7. Điều khiển ly hợp loại dây cáp cơ khí. ...............................................................7 Hình 2. 8. Điều khiển ly hợp loại thủy lực. .........................................................................7 Hình 2. 9. Hành trình tự do của bàn đạp ly hợp...................................................................8 Hình 3. 1. Cấu tạo hộp số ngang..........................................................................................9 Hình 3. 2. Vị trí số trung gian. ...........................................................................................10 Hình 3. 3. Vị trí tay số 1.....................................................................................................10 Hình 3. 4. Vị trí tay số 2.....................................................................................................11 Hình 3. 5. Vị trí tay số 3.....................................................................................................11 Hình 3. 6. Vị trí tay số 4.....................................................................................................12 Hình 3. 7. Vị trí tay số lùi. .................................................................................................13 Hình 3. 8. Cấu tạo hộp số dọc............................................................................................13 Hình 3. 9. Vị trí số trung gian. ...........................................................................................14 Hình 3. 10. Vị trí tay số 1. .................................................................................................14 Hình 3. 11. Vị trí tay số 2. .................................................................................................15 Hình 3. 12. Vị trí tay số 3. .................................................................................................15 Hình 3. 13. Vị trí tay số 4. .................................................................................................16 Hình 3. 14. Vị trí tay số 5. .................................................................................................16 Hình 3. 15. Vị trí số lùi. .....................................................................................................17 Hình 3. 16. Loại điều khiển gián tiếp ở hộp số ngang.......................................................17 Hình 3. 17. Loại điều khiển trực tiếp ở hộp số dọc. ..........................................................18 Hình 3. 18. Cần chuyển số, càng gạt, trục càng hộp số dọc. .............................................18 Hình 3. 19. Bộ đồng tốc loại có khóa. ...............................................................................20 Hình 3. 20. Vòng đồng tốc ở vị trí trung gian....................................................................20 Hình 3. 21. Bắt đầu đồng tốc. ............................................................................................21
x
Hình 3. 22. Giữa quá trình đồng tốc. .................................................................................22 Hình 3. 23. Kết thúc quá trình đồng tốc.............................................................................22 Hình 3. 24. Kết thúc việc chuyển số. .................................................................................23 Hình 3. 25. Cơ cấu chống gài số kép. ................................................................................24 Hình 3. 26. Hoạt động của cơ cấu tránh gài số kép. ..........................................................24 Hình 3. 27. Cơ cấu tránh chuyển nhầm số lùi....................................................................25 Hình 3. 28. Hoạt động của cơ cấu tránh gài nhầm số lùi...................................................25 Hình 3. 29. Cơ cấu hãm số lùi. ..........................................................................................26 Hình 3. 30. Gài số 5. ..........................................................................................................27 Hình 3. 31. Gài số lùi. ........................................................................................................27 Hình 3. 32. Cơ cấu hãm chuyển số. ...................................................................................28 Hình 3. 33. Cơ cấu khóa số lùi...........................................................................................28 Hình 4. 1. Hộp số tự động..................................................................................................29 Hình 4. 2. Bộ biến mô thủy lực..........................................................................................30 Hình 4. 3. Cánh bơm..........................................................................................................30 Hình 4. 4. Cánh tua-bin......................................................................................................31 Hình 4. 5. Stator. ................................................................................................................31 Hình 4. 6. Pha khuếch đại. .................................................................................................32 Hình 4. 7. Pha khớp nối. ....................................................................................................32 Hình 4. 8. Cấu tạo ly hợp khóa biến mô. ...........................................................................33 Hình 4. 9. Hoạt động của ly hợp khóa biến mô. ................................................................33 Hình 4. 10. Bộ truyền bánh răng hành tinh hộp số A140E có số truyền tăng OD. ...........34 Hình 4. 11. Bánh răng hành tinh........................................................................................35 Hình 4. 12. Phanh dải B1...................................................................................................36 Hình 4. 13. Hoạt động của phanh dải B1...........................................................................36 Hình 4. 14. Phanh nhiều đĩa ướt B2 và B3. .......................................................................37 Hình 4. 15. Hoạt động của phanh nhiều đĩa ướt B2 và B3................................................37 Hình 4. 16. Ly hợp C1 và C2.............................................................................................38 Hình 4. 17. a) Ly hợp ăn khớp. b) Ly hợp nhả khớp. ........................................................39 Hình 4. 18. Khớp 1 chiều F1 và F2....................................................................................40 Hình 4. 19. Bộ truyền bánh răng hành tinh số truyền tăng OD. ........................................41
xi
Hình 4. 20. Số 1 (Dãy "D" hay "2").................................................................................42 Hình 4. 21. Số 2 (Dãy "D")................................................................................................43 Hình 4. 22. Số 3 (Dãy "D")................................................................................................44 Hình 4. 23. Số truyền tăng OD (số 4 dãy “D”)..................................................................44 Hình 4. 24. Số 1 (Dãy "L"), phanh bằng động cơ..............................................................45 Hình 4. 25. Số 2 (Dãy "2"), phanh bằng động cơ. .............................................................45 Hình 4. 26. Số lùi. ..............................................................................................................46 Hình 4. 27. Cơ cấu khóa đỗ xe...........................................................................................47 Hình 4. 28. Bơm dầu..........................................................................................................49 Hình 4. 29. Van điều khiển. ...............................................................................................49 Hình 4. 30. Van điều áp sơ cấp..........................................................................................50 Hình 4. 31. Van điều áp thứ cấp. .......................................................................................50 Hình 4. 32. Van bướm ga...................................................................................................51 Hình 4. 33. Van chuyển số.................................................................................................51 Hình 4. 34. Van điện từ......................................................................................................52 Hình 4. 35. Van rơ-le khóa biến mô hoạt động. ................................................................52 Hình 4. 36. Van rơ-le khóa biến mô bị ngắt. .....................................................................53 Hình 4. 37. Bộ tích năng. ...................................................................................................53 Hình 4. 38. Van điều khiển bộ tích năng. ..........................................................................54 Hình 4. 39. Mạch dầu số 1 dãy "D". ..................................................................................54 Hình 4. 40. Mạch dầu số 2 dãy "D". ..................................................................................55 Hình 4. 41. Mạch dầu số 3 dãy "D". ..................................................................................55 Hình 4. 42. Mạch dầu số 1 dãy "L"....................................................................................56 Hình 4. 43. Mạch dầu số 1 dãy "2". ...................................................................................56 Hình 4. 44. Mạch dầu số 2 dãy "2". ...................................................................................57 Hình 4. 45. Mạch dầu số 3 dãy "2". ...................................................................................57 Hình 4. 46. Mạch dầu số OD - Khóa biến mô. ..................................................................58 Hình 5. 1. Trục các đăng....................................................................................................60 Hình 5. 2. Khớp các đăng chữ thập....................................................................................60 Hình 5. 3. Sự thay đổi về tốc độ góc của khớp các đăng...................................................61 Hình 5. 4. Khớp nối mềm. .................................................................................................62
xii
Hình 5. 5. Sự thay đổi chiều dài trục các đăng. .................................................................62 Hình 5. 6. Khớp trượt.........................................................................................................63 Hình 5. 7. Vòng bi đỡ trục các đăng. .................................................................................63 Hình 5. 8. Bộ truyền lực chính loại đơn. ...........................................................................64 Hình 5. 9. Bộ truyền lực chính loại kép.............................................................................65 Hình 5. 10. Bộ vi sai của loại xe FF. .................................................................................65 Hình 5. 11. Bộ vi sai của loại xe FR. .................................................................................66 Hình 5. 12. Nguyên lý hoạt động của bộ vi sai..................................................................67 Hình 5. 13. Bộ vi sai hạn chế trượt LSD. ..........................................................................68 Hình 5. 14. a) Khi xe chạy thẳng. b) Khi xe quay vòng. ...................................................69 Hình 5. 15. Bán trục liền khối............................................................................................69 Hình 5. 16. Bán trục độc lập. .............................................................................................70 Hình 5. 17. Khớp nối Rzeppa. ...........................................................................................70 Hình 5. 18. Khớp chạc ba. .................................................................................................71 Hình 5. 19. Bán trục với trục trung gian. ...........................................................................71 Hình 5. 20. Bán trục giảm tải 1/2.......................................................................................72 Hình 5. 21. Bán trục giảm tải 3/4.......................................................................................72 Hình 5. 22. Bán trục giảm tải hoàn toàn. ...........................................................................73 Hình 6. 1. 4WD gián đoạn. ................................................................................................74 Hình 6. 2. 4WD thường xuyên...........................................................................................74 Hình 6. 3. Các kiểu thiết kế của xe 4WD. .........................................................................76 Hình 6. 4. 4WD thường xuyên với bộ vi sai trung tâm. ....................................................77 Hình 6. 5. 4WD với khớp thủy lực V. ...............................................................................78 Hình 6. 6. Hộp số phụ 4WD gián đoạn..............................................................................79 Hình 6. 8. Chế độ N. ..........................................................................................................80 Hình 6. 9. Chế độ 2H. ........................................................................................................80 Hình 6. 10. Chế độ 4H. ......................................................................................................81 Hình 6. 11. Chế độ 4L........................................................................................................81 Hình 6. 7. Hộp số phụ cho 4WD thường xuyên. ...............................................................82 Hình 6. 12. Các loại bánh răng vi sai giữa.........................................................................82 Hình 6. 13. Các loại khóa vi sai trung tâm. .......................................................................83
xiii
Hình 6. 14. Khóa vi sai giữa loại khóa cơ khí. ..................................................................84 Hình 6. 15. Khóa vi sai giữa loại khớp thủy lực................................................................85 Hình 6. 16. Khóa vi sai trung tâm loại ly hợp nhiều đĩa thủy lực. ....................................87 Hình 7. 1. Bộ công cụ iSpring. ..........................................................................................88 Hình 7. 2. Cửa sổ cài đặt....................................................................................................90 Hình 7. 3. Giao diện chính của phần mềm iSpring Suite. .................................................90 Hình 7. 4. Giao diện iSpring Quiz Maker..........................................................................91 Hình 7. 5. Tạo bài kiểm tra Bước 1. ..................................................................................91 Hình 7. 6. Tạo bài kiểm tra Bước 2. ..................................................................................92 Hình 7. 7. Tạo bài kiểm tra Bước 3. ..................................................................................92 Hình 7. 8. Tạo bài kiểm tra Bước 4. ..................................................................................92 Hình 7. 9. Tạo bài kiểm tra Bước 5. ..................................................................................93 Hình 7. 10. Tùy chỉnh bài kiểm tra. ...................................................................................93 Hình 7. 11. Tùy chỉnh kết quả gửi về Email......................................................................94 Hình 7. 12. Xuất bài kiểm tra.............................................................................................94 Hình 7. 13. File HTML5 sau khi xuất từ phần mềm. ........................................................95 Hình 7. 14. Giao diện HTML bài kiểm tra. .......................................................................95 Hình 7. 15. Giao hiện kết quả bài kiểm tra. .......................................................................95 Hình 7. 16. Kết quả trả về email. .......................................................................................96 Hình 7. 17. Adobe Premiere Pro 2020...............................................................................96 Hình 7. 18. Thư mục chứa bộ cài.......................................................................................98 Hình 7. 19. Cửa sổ cài đặt..................................................................................................98 Hình 7. 20. Giao diện làm việc chính. ...............................................................................99 Hình 7. 21. Khu vực dữ liệu. .............................................................................................99 Hình 7. 22. Khu vực Timeline. ........................................................................................100 Hình 7. 23. Khu vực chỉnh sửa. .......................................................................................101 Hình 7. 24. Khu vực hiển thị............................................................................................102 Hình 7. 25. Khu vực hiệu ứng..........................................................................................103 Hình 7. 26. Thông số định dạng video.............................................................................103
xiv
DANH MỤC BẢNG
Bảng 4. 1. Chức năng các bộ phận của bộ truyền bánh răng hành tinh số truyền tăng OD. ............................................................................................................................................41 Bảng 4. 2. Chức năng các van của hệ thống điều khiển thủy lực. .....................................48
xv
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1.1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm trở lại đây, sự phát triển bùng nổ của công nghệ thông tin kèm theo đó là tác hại của đại dịch COVID-19 đã làm thay đổi phần lớn đến phương pháp giảng dạy, giáo dục truyền thống. Học tập dựa trên sách vở, giáo trình giấy và qua hướng dẫn trực tiếp của giáo viên, nhất là đối với những môn học có nhiều hình ảnh của các chi tiết, bộ phận và vị trí của chúng, việc trình bày lên sách, giáo trình tùy thuộc rất nhiều vào chất lượng in ấn, màu sắc hình ảnh, điều này gây khó khăn để người học có thể tham khảo, học tập một cách thuận tiện nhất. Thay vì học tập trên giấy như thế thì ngày nay với những thiết bị được kết nối internet, việc đưa những bài giảng đa phương tiện (Multimedia) vào trong giảng dạy ngày càng trở nên dễ dàng và hiệu quả, nhất là trong các môi trường đào tạo chuyên nghiệp như cao đẳng, đại học.
Nhận thấy tính phù hợp của việc giảng dạy bằng bài giảng đa phương tiện, khoa Cơ khí động lực, trường Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật TP. Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện cho chúng em làm đồ án tốt nghiệp với đề tài: Ứng dụng Multimedia vào việc giảng dạy môn học “Hệ thống truyền lực trên ô tô”. Với việc lựa chọn đề tài này, nhóm chúng em sẽ thiết kế một bài giảng video trực quan hơn về tháo lắp các chi tiết trong môn học “Hệ thống truyền lực trên ô tô” nhằm khắc phục các nhược điểm của việc giảng dạy thông qua tài liệu giấy.
1.2. Giới hạn đề tài
Với vốn kiến thức còn hạn chế và thời gian thực hiện đồ án có hạn, chúng em xin phép thực hiện việc thiết kế bài giảng video về tháo lắp các hộp số, ly hợp, cầu chủ động có trong môn học “Hệ thống truyền lực trên ô tô”.
1.3. Mục tiêu nghiên cứu
- Tìm hiểu tổng quan các chi tiết có trong môn học “Hệ thống truyền lực trên ô tô”.
- Tìm hiểu rõ về cách thực hiện tháo lắp các chi tiết.
- Thực hiện bài giảng Multimedia về tháo lắp chi tiết.
- Sử dụng bài giảng cho việc giảng dạy.
1.4. Đối tượng nghiên cứu
- Hộp số ngang C50
- Hộp số dọc W55
1
- Ly hợp
- Hộp số tự động A140E
- Bộ biến mô
- Hộp số 4WD
- Hộp số phụ
- Cầu xe chủ động
- Trục các đăng
1.5. Phương pháp nghiên cứu
- Tham khảo kiến thức từ các tài liệu, giáo trình.
- Hệ thống hóa kiến thức thành các chương.
2
CHƯƠNG 2. LY HỢP
2.1. Chức năng
Ly hợp là chi tiết được lắp giữa động cơ và hộp số dùng để nối trục khuỷu động cơ với hộp số, nhằm để truyền hay ngắt công suất từ động cơ đến hộp số một cách êm dịu, nhanh và dứt khoát trong những trường hợp cần thiết như khi chuyển số. Nó cũng cho phép động cơ hoạt động khi xe dừng mà không chuyển hộp số về số trung gian.
Hình 2. 1. Vị trí ly hợp.
2.2. Cấu tạo chung và nguyên lý hoạt động của ly hợp
Hiện nay, trên các xe ô tô được trang bị phổ biến nhất là hai loại ly hợp: ly hợp ma sát thường đóng (trên hộp số thường) và ly hợp thủy lực (trên hộp số tự động). Ở chương này sẽ trình bày về ly hợp ma sát một đĩa đơn loại đĩa khô.
2.2.1. Cấu tạo
Ly hợp ma sát đĩa đơn gồm có ba phần:
- Phần chủ động: bánh đà lắp cố định với trục khuỷu, nắp vỏ ly hợp gắn chặt trên bánh đà, và đĩa ép gắn với cơ cấu ngắt ly hợp và giá đỡ. Đĩa ép quay cùng với vỏ ly hợp và bánh đà.
- Phần bị động: đĩa ma sát và trục sơ cấp của hộp số. Đĩa ma sát có moay-ơ được lắp vào then hoa của trục sơ cấp để truyền mô-men cho trục và di chuyển dọc trục trong quá trình đóng ngắt ly hợp.
- Cơ cấu điều khiển: bàn đạp ly hợp, thanh nối, khớp trượt, cần bẩy và các lò xo ép.
3
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
Ly hợp
- Hộp số tự động A140E
- Bộ biến mô
- Hộp số 4WD
- Hộp số phụ
- Cầu xe chủ động
- Trục các đăng
1.5. Phương pháp nghiên cứu
- Tham khảo kiến thức từ các tài liệu, giáo trình.
- Hệ thống hóa kiến thức thành các chương.
2
CHƯƠNG 2. LY HỢP
2.1. Chức năng
Ly hợp là chi tiết được lắp giữa động cơ và hộp số dùng để nối trục khuỷu động cơ với hộp số, nhằm để truyền hay ngắt công suất từ động cơ đến hộp số một cách êm dịu, nhanh và dứt khoát trong những trường hợp cần thiết như khi chuyển số. Nó cũng cho phép động cơ hoạt động khi xe dừng mà không chuyển hộp số về số trung gian.
Hình 2. 1. Vị trí ly hợp.
2.2. Cấu tạo chung và nguyên lý hoạt động của ly hợp
Hiện nay, trên các xe ô tô được trang bị phổ biến nhất là hai loại ly hợp: ly hợp ma sát thường đóng (trên hộp số thường) và ly hợp thủy lực (trên hộp số tự động). Ở chương này sẽ trình bày về ly hợp ma sát một đĩa đơn loại đĩa khô.
2.2.1. Cấu tạo
Ly hợp ma sát đĩa đơn gồm có ba phần:
- Phần chủ động: bánh đà lắp cố định với trục khuỷu, nắp vỏ ly hợp gắn chặt trên bánh đà, và đĩa ép gắn với cơ cấu ngắt ly hợp và giá đỡ. Đĩa ép quay cùng với vỏ ly hợp và bánh đà.
- Phần bị động: đĩa ma sát và trục sơ cấp của hộp số. Đĩa ma sát có moay-ơ được lắp vào then hoa của trục sơ cấp để truyền mô-men cho trục và di chuyển dọc trục trong quá trình đóng ngắt ly hợp.
- Cơ cấu điều khiển: bàn đạp ly hợp, thanh nối, khớp trượt, cần bẩy và các lò xo ép.
3
Hình 2. 2. Cấu tạo ly hợp ma sát đĩa đơn.
2.2.2. Nguyên lý hoạt động
Hình 2. 3. Hoạt động của ly hợp.
- Đóng ly hợp – truyền mô-men: Khi động cơ hoạt động, trục khuỷu động cơ quay kéo
theo bánh đà cũng quay, lúc này người lái chưa đạp bàn đạp ly hợp, lò xo nén đĩa ép xuống ép đĩa ma sát lên bánh đà. Nhờ có lực ma sát mà đĩa ép, đĩa ma sát, lò xo, vỏ ly hợp và bánh đà tạo thành một khối cứng quay cùng với trục khuỷu động cơ, truyền mô-men đến trục sơ cấp hộp số.
- Ngắt ly hợp – không truyền mô-men: Khi người lái đạp bàn đạp ly hợp, thông qua thanh nối và càng cắt ly hợp, đẩy khớp trượt và ổ bi dịch chuyển về phía trái ép vào đầu đòn bẩy, đòn bẩy kéo đĩa ép thắng được lực nén của lò xo, làm tách đĩa ma sát ra
4
khỏi bánh đà. Lúc này bánh đà không còn quay chung với đĩa ma sát nên không truyền
mô-men đến trục sơ cấp hộp số.
- Nguyên lý hoạt động của ly hợp lò xo màng cũng tương tự như lò xo trụ được nêu ở
trên.
2.3. Cấu tạo và chức năng của từng cụm hệ thống
2.3.1. Đĩa ma sát
Đĩa ma sát có cấu tạo hình tròn, mỏng, làm từ thép với một moay-ơ ở giữa, moay-ơ này ăn khớp với then hoa của trục sơ cấp hộp số. Hai bề mặt ngoài của đĩa được làm bằng vật liệu amiang ép dây đồng có hệ số ma sát lớn, độ bền cao và có tính dẫn nhiệt tốt được ép lại bằng đinh tán.
Hình 2. 4. Cấu tạo đĩa ma sát.
Các lò xo giảm chấn lắp giữa moay-ơ và đĩa ma sát. Nhằm làm êm dịu và giảm dao động khi làm việc.
2.3.2. Mâm ép
a) Đĩa ép
Đĩa ép là như nhau ở mỗi loại mâm ép. Đĩa ép được làm bằng sắt dày có khả năng chịu nhiệt tốt. Đường kính của đĩa ép bằng với đĩa ma sát. Một mặt của nó được gia công nhẵn để ép vào bề mặt đĩa ma sát, mặt còn lại có biên dạng thay đổi để phù hợp việc gắn các lò xo và cơ cấu cắt ly hợp.
b) Mâm ép lò xo trụ
5
Hình 2. 5. Mâm ép lò xo trụ.
Mâm ép lò xo trụ gồm các lò xo, giá đỡ và cần nhả ly hợp. Lò xo trụ dùng để ép đĩa ép vào đĩa ma sát. Số lượng lò xo thay đổi tùy thuộc vào thiết kế của mỗi đĩa.
Cần nhả ly hợp được thiết kế để kéo đĩa ép tách khỏi đĩa ma sát.
c) Mâm ép lò xo màng
Lò xo màng là loại được dùng phổ biến hiện nay. Nó được làm từ thép chất lượng cao và được cấu tạo với dạng đĩa tạo ra hiệu quả cần thiết.các phần tử đàn hồi bố trí hướng tâm là các cần đẩy ra, thay thế các cần bẩy.
Hình 2. 6. Mâm ép lò xo màng.
2.4. Phương pháp điều khiển ly hợp
2.4.1. Loại dây cáp cơ khí
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................................i TÓM TẮT............................................................................................................................ii MỤC LỤC ..........................................................................................................................iv DANH MỤC HÌNH ẢNH ...................................................................................................x DANH MỤC BẢNG..........................................................................................................xv CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU .............................................1
1.1. Lý do chọn đề tài....................................................................................................1
1.2. Giới hạn đề tài ........................................................................................................1
1.3. Mục tiêu nghiên cứu...............................................................................................1
1.4. Đối tượng nghiên cứu.............................................................................................1
1.5. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................2
CHƯƠNG 2. LY HỢP .......................................................................................................3
2.1. Chức năng...............................................................................................................3
2.2. Cấu tạo chung và nguyên lý hoạt động của ly hợp ................................................3
2.2.1. Cấu tạo ............................................................................................................3
2.2.2. Nguyên lý hoạt động........................................................................................4
2.3. Cấu tạo và chức năng của từng cụm hệ thống........................................................5
2.3.1. Đĩa ma sát........................................................................................................5
2.3.2. Mâm ép ............................................................................................................5
a) b) c)
Đĩa ép..................................................................................................................5 Mâm ép lò xo trụ .................................................................................................5 Mâm ép lò xo màng.............................................................................................6
2.4.
2.4.1. Loại dây cáp cơ khí .........................................................................................6
2.4.2. Loại thủy lực....................................................................................................7
2.5. Hành trình tự do của bàn đạp ly hợp......................................................................8
CHƯƠNG 3. HỘP SỐ THƯỜNG ....................................................................................9
3.1. Chức năng...............................................................................................................9
3.2. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hộp số thường ..............................................9
3.2.1. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hộp số ngang.........................................9
Phương pháp điều khiển ly hợp..............................................................................6
iv
a) Cấu tạo................................................................................................................9
b) Nguyên lý hoạt động ...........................................................................................9
3.2.2. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hộp số dọc...........................................13
b)
3.3.
a)
Cấu tạo..............................................................................................................13
Nguyên lý hoạt động .........................................................................................14 Cơ cấu điều khiển.................................................................................................17
3.3.1. Loại điều khiển gián tiếp ...............................................................................17
3.3.2. Loại điều khiển trực tiếp................................................................................17
3.3.3. Cần chuyển số................................................................................................18
3.3.4. Trục càng.......................................................................................................19
3.3.5. Càng gạt ........................................................................................................19
3.4. Cơ cấu đồng tốc loại có khóa ...............................................................................19
3.4.1. Cấu tạo ..........................................................................................................19
3.4.2. Nguyên lý hoạt động......................................................................................20
3.5. Cơ cấu an toàn......................................................................................................23
3.5.1. Cơ cấu chống gài số kép................................................................................23
3.5.2. Cơ cấu tránh chuyển nhầm số lùi..................................................................25
3.5.3. Cơ cấu hãm số lùi..........................................................................................26
3.5.4. Cơ cấu hãm chuyển số...................................................................................27
3.5.5. Cơ cấu khóa số lùi.........................................................................................28
CHƯƠNG 4. HỘP SỐ TỰ ĐỘNG .................................................................................29
4.1. Chức năng.............................................................................................................29
4.2. Cấu tạo hộp số tự động.........................................................................................29
4.2.1. Bộ biến mô thủy lực.......................................................................................29
a) Chức năng .........................................................................................................29
b) Cấu tạo..............................................................................................................30
c) Nguyên lý hoạt động của biến mô.....................................................................31
d) Ly hợp khóa biến mô.........................................................................................32
4.2.2. Bộ truyền bánh răng hành tinh......................................................................34
a) Chức năng .........................................................................................................34
b) Bánh răng hành tinh .........................................................................................34
v
c) Các phanh (B1, B2, B3) ....................................................................................35
d) Ly hợp nhiều đĩa C1 và C2 ...............................................................................38
e) Khớp một chiều F1 và F2 .................................................................................39
4.3. Nguyên lý hoạt động bộ truyền bánh răng hành tinh (Hộp số A140E) ...............40 4.3.1. Bộ truyền bánh răng hành tinh số truyền tăng OD.......................................40
a) Cấu tạo..............................................................................................................40
b) Chức năng .........................................................................................................41
4.3.2. Nguyên lý hoạt động......................................................................................42
a) Số 1 (Dãy “D” hay “2”).................................................................................42
b) Số 2 (Dãy “D”).................................................................................................43
c) Số 3 (Dãy “D”).................................................................................................43
d) Số truyền tăng OD (số 4 dãy “D”) ...................................................................44
e) Số 1 (Dãy “L”), phanh bằng động cơ...............................................................44
f) Số 2 (Dãy “2”), phanh bằng động cơ...............................................................45
g) Số lùi (Dãy “R”) ...............................................................................................46
4.4. Hệ thống điều khiển thủy lực................................................................................47
4.4.1. Chức năng......................................................................................................47
4.4.2. Cấu tạo và hoạt động ....................................................................................49
a) Bơm dầu ............................................................................................................49
b) Van điều khiển...................................................................................................49
c) Van điều áp sơ cấp............................................................................................49
d) Van điều áp thứ cấp ..........................................................................................50
e) Van bướm ga .....................................................................................................50
f) Van chuyển số ...................................................................................................51
g) Van điện từ ........................................................................................................52
h) Van rơ-le khóa biến mô và van tín hiệu khóa biến mô .....................................52
i) Bộ tích năng ......................................................................................................53
j) Van điều khiển bộ tích năng..............................................................................53
4.4.3. Mạch dầu hộp số A140E................................................................................54
a) Số 1 dãy “D” ....................................................................................................54
b) Số 2 dãy “D” ....................................................................................................54
vi
c) Số 3 dãy “D” ....................................................................................................55
d) Số 1 dãy “L” .....................................................................................................55
e) Số 1 dãy “2” .....................................................................................................56
f) Số 2 dãy “2” .....................................................................................................56
g) Số 3 dãy “2” .....................................................................................................57
h) Số OD – Khóa biến mô .....................................................................................57
CHƯƠNG 5. TRỤC CÁC ĐĂNG VÀ CẦU XE CHỦ ĐỘNG ....................................59
5.1. Chức năng của trục các đăng................................................................................59
5.2. Cấu tạo của truyền động các đăng........................................................................59
5.2.1. Trục các đăng ................................................................................................59
5.2.2. Khớp các đăng...............................................................................................60
a) Khớp chữ thập...................................................................................................60
b) Sự thay đổi về tốc độ góc của khớp các đăng...................................................61
c) Khớp nối mềm ...................................................................................................61
5.2.3. Khớp trượt .....................................................................................................62
5.2.4. Vòng bi đỡ trục các đăng ..............................................................................63
5.3. Chức năng của cầu chủ động................................................................................63
5.4. Cấu tạo của cầu chủ động.....................................................................................64
5.4.1. Bộ truyền lực chính........................................................................................64
5.4.2. Bộ vi sai .........................................................................................................65
a) Chức năng .........................................................................................................65
b) Cấu tạo..............................................................................................................65
c) Nguyên lý hoạt động .........................................................................................66
d) Bộ vi sai hạn chế trượt (Limited Slip Differential) ...........................................67
5.4.3. Bán trục .........................................................................................................69
a) Cấu tạo của khớp bán trục................................................................................70
b) Chiều dài bán trục ............................................................................................71
c) Các loại bán trục ..............................................................................................72
CHƯƠNG 6. HỆ THỐNG 4WD.....................................................................................74
6.1. Chức năng.............................................................................................................74
6.2. Tổng quan 4WD ...................................................................................................74
vii
6.2.1. 4WD là gì?.....................................................................................................74
6.2.2. Ưu điểm .........................................................................................................75
6.2.3. Nhược điểm....................................................................................................75
6.3. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động...........................................................................75
6.3.1. Cấu tạo ..........................................................................................................75
6.3.2. Nguyên lý hoạt động......................................................................................76
a)
b)
6.4.
4WD thường xuyên............................................................................................77
4WD gián đoạn .................................................................................................78 Cấu tạo và chức năng của từng cụm hệ thống......................................................79 6.4.1. Hộp số phụ.....................................................................................................79
a) Hộp số phụ cho 4WD gián đoạn .......................................................................79
b) Hộp số phụ cho 4WD thường xuyên .................................................................81
6.4.2. Bộ vi sai trung tâm ........................................................................................82
a) Loại khóa cơ khí................................................................................................83
b) Loại khớp thủy lực ............................................................................................85
c) Loại ly hợp nhiều đĩa thủy lực ..........................................................................86
CHƯƠNG 7. GIỚI THIỆU PHẦN MỀM ỨNG DỤNG ..............................................88 7.1. Giới thiệu phần mềm iSpring Suite 10.................................................................88
7.1.1. Giới thiệu.......................................................................................................88
7.1.2. chức năng.......................................................................................................88
7.1.3. Cài đặt ...........................................................................................................90
7.1.4. Giao diện chính của phần mềm.....................................................................90
7.1.5. Tạo bài kiểm tra câu hỏi trắc nghiệm ...........................................................91
7.2. Giới thiệu phần mềm ADOBE Premiere Pro 2020..............................................96
7.2.1. Giới thiệu.......................................................................................................96
7.2.2. chức năng.......................................................................................................97
7.2.3. Cài đặt ...........................................................................................................97
7.2.4. Giao diện chính của phần mềm.....................................................................98
CHƯƠNG 8. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................105
8.1. Kết luận ..............................................................................................................105
8.2. Kiến nghị ............................................................................................................105
viii
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................................................107 PHỤ LỤC.........................................................................................................................108
ix
DANH MỤC HÌNH ẢNH
Hình 2. 1. Vị trí ly hợp.........................................................................................................3 Hình 2. 2. Cấu tạo ly hợp ma sát đĩa đơn.............................................................................4 Hình 2. 3. Hoạt động của ly hợp..........................................................................................4 Hình 2. 4. Cấu tạo đĩa ma sát...............................................................................................5 Hình 2. 5. Mâm ép lò xo trụ.................................................................................................6 Hình 2. 6. Mâm ép lò xo màng. ...........................................................................................6 Hình 2. 7. Điều khiển ly hợp loại dây cáp cơ khí. ...............................................................7 Hình 2. 8. Điều khiển ly hợp loại thủy lực. .........................................................................7 Hình 2. 9. Hành trình tự do của bàn đạp ly hợp...................................................................8 Hình 3. 1. Cấu tạo hộp số ngang..........................................................................................9 Hình 3. 2. Vị trí số trung gian. ...........................................................................................10 Hình 3. 3. Vị trí tay số 1.....................................................................................................10 Hình 3. 4. Vị trí tay số 2.....................................................................................................11 Hình 3. 5. Vị trí tay số 3.....................................................................................................11 Hình 3. 6. Vị trí tay số 4.....................................................................................................12 Hình 3. 7. Vị trí tay số lùi. .................................................................................................13 Hình 3. 8. Cấu tạo hộp số dọc............................................................................................13 Hình 3. 9. Vị trí số trung gian. ...........................................................................................14 Hình 3. 10. Vị trí tay số 1. .................................................................................................14 Hình 3. 11. Vị trí tay số 2. .................................................................................................15 Hình 3. 12. Vị trí tay số 3. .................................................................................................15 Hình 3. 13. Vị trí tay số 4. .................................................................................................16 Hình 3. 14. Vị trí tay số 5. .................................................................................................16 Hình 3. 15. Vị trí số lùi. .....................................................................................................17 Hình 3. 16. Loại điều khiển gián tiếp ở hộp số ngang.......................................................17 Hình 3. 17. Loại điều khiển trực tiếp ở hộp số dọc. ..........................................................18 Hình 3. 18. Cần chuyển số, càng gạt, trục càng hộp số dọc. .............................................18 Hình 3. 19. Bộ đồng tốc loại có khóa. ...............................................................................20 Hình 3. 20. Vòng đồng tốc ở vị trí trung gian....................................................................20 Hình 3. 21. Bắt đầu đồng tốc. ............................................................................................21
x
Hình 3. 22. Giữa quá trình đồng tốc. .................................................................................22 Hình 3. 23. Kết thúc quá trình đồng tốc.............................................................................22 Hình 3. 24. Kết thúc việc chuyển số. .................................................................................23 Hình 3. 25. Cơ cấu chống gài số kép. ................................................................................24 Hình 3. 26. Hoạt động của cơ cấu tránh gài số kép. ..........................................................24 Hình 3. 27. Cơ cấu tránh chuyển nhầm số lùi....................................................................25 Hình 3. 28. Hoạt động của cơ cấu tránh gài nhầm số lùi...................................................25 Hình 3. 29. Cơ cấu hãm số lùi. ..........................................................................................26 Hình 3. 30. Gài số 5. ..........................................................................................................27 Hình 3. 31. Gài số lùi. ........................................................................................................27 Hình 3. 32. Cơ cấu hãm chuyển số. ...................................................................................28 Hình 3. 33. Cơ cấu khóa số lùi...........................................................................................28 Hình 4. 1. Hộp số tự động..................................................................................................29 Hình 4. 2. Bộ biến mô thủy lực..........................................................................................30 Hình 4. 3. Cánh bơm..........................................................................................................30 Hình 4. 4. Cánh tua-bin......................................................................................................31 Hình 4. 5. Stator. ................................................................................................................31 Hình 4. 6. Pha khuếch đại. .................................................................................................32 Hình 4. 7. Pha khớp nối. ....................................................................................................32 Hình 4. 8. Cấu tạo ly hợp khóa biến mô. ...........................................................................33 Hình 4. 9. Hoạt động của ly hợp khóa biến mô. ................................................................33 Hình 4. 10. Bộ truyền bánh răng hành tinh hộp số A140E có số truyền tăng OD. ...........34 Hình 4. 11. Bánh răng hành tinh........................................................................................35 Hình 4. 12. Phanh dải B1...................................................................................................36 Hình 4. 13. Hoạt động của phanh dải B1...........................................................................36 Hình 4. 14. Phanh nhiều đĩa ướt B2 và B3. .......................................................................37 Hình 4. 15. Hoạt động của phanh nhiều đĩa ướt B2 và B3................................................37 Hình 4. 16. Ly hợp C1 và C2.............................................................................................38 Hình 4. 17. a) Ly hợp ăn khớp. b) Ly hợp nhả khớp. ........................................................39 Hình 4. 18. Khớp 1 chiều F1 và F2....................................................................................40 Hình 4. 19. Bộ truyền bánh răng hành tinh số truyền tăng OD. ........................................41
xi
Hình 4. 20. Số 1 (Dãy "D" hay "2").................................................................................42 Hình 4. 21. Số 2 (Dãy "D")................................................................................................43 Hình 4. 22. Số 3 (Dãy "D")................................................................................................44 Hình 4. 23. Số truyền tăng OD (số 4 dãy “D”)..................................................................44 Hình 4. 24. Số 1 (Dãy "L"), phanh bằng động cơ..............................................................45 Hình 4. 25. Số 2 (Dãy "2"), phanh bằng động cơ. .............................................................45 Hình 4. 26. Số lùi. ..............................................................................................................46 Hình 4. 27. Cơ cấu khóa đỗ xe...........................................................................................47 Hình 4. 28. Bơm dầu..........................................................................................................49 Hình 4. 29. Van điều khiển. ...............................................................................................49 Hình 4. 30. Van điều áp sơ cấp..........................................................................................50 Hình 4. 31. Van điều áp thứ cấp. .......................................................................................50 Hình 4. 32. Van bướm ga...................................................................................................51 Hình 4. 33. Van chuyển số.................................................................................................51 Hình 4. 34. Van điện từ......................................................................................................52 Hình 4. 35. Van rơ-le khóa biến mô hoạt động. ................................................................52 Hình 4. 36. Van rơ-le khóa biến mô bị ngắt. .....................................................................53 Hình 4. 37. Bộ tích năng. ...................................................................................................53 Hình 4. 38. Van điều khiển bộ tích năng. ..........................................................................54 Hình 4. 39. Mạch dầu số 1 dãy "D". ..................................................................................54 Hình 4. 40. Mạch dầu số 2 dãy "D". ..................................................................................55 Hình 4. 41. Mạch dầu số 3 dãy "D". ..................................................................................55 Hình 4. 42. Mạch dầu số 1 dãy "L"....................................................................................56 Hình 4. 43. Mạch dầu số 1 dãy "2". ...................................................................................56 Hình 4. 44. Mạch dầu số 2 dãy "2". ...................................................................................57 Hình 4. 45. Mạch dầu số 3 dãy "2". ...................................................................................57 Hình 4. 46. Mạch dầu số OD - Khóa biến mô. ..................................................................58 Hình 5. 1. Trục các đăng....................................................................................................60 Hình 5. 2. Khớp các đăng chữ thập....................................................................................60 Hình 5. 3. Sự thay đổi về tốc độ góc của khớp các đăng...................................................61 Hình 5. 4. Khớp nối mềm. .................................................................................................62
xii
Hình 5. 5. Sự thay đổi chiều dài trục các đăng. .................................................................62 Hình 5. 6. Khớp trượt.........................................................................................................63 Hình 5. 7. Vòng bi đỡ trục các đăng. .................................................................................63 Hình 5. 8. Bộ truyền lực chính loại đơn. ...........................................................................64 Hình 5. 9. Bộ truyền lực chính loại kép.............................................................................65 Hình 5. 10. Bộ vi sai của loại xe FF. .................................................................................65 Hình 5. 11. Bộ vi sai của loại xe FR. .................................................................................66 Hình 5. 12. Nguyên lý hoạt động của bộ vi sai..................................................................67 Hình 5. 13. Bộ vi sai hạn chế trượt LSD. ..........................................................................68 Hình 5. 14. a) Khi xe chạy thẳng. b) Khi xe quay vòng. ...................................................69 Hình 5. 15. Bán trục liền khối............................................................................................69 Hình 5. 16. Bán trục độc lập. .............................................................................................70 Hình 5. 17. Khớp nối Rzeppa. ...........................................................................................70 Hình 5. 18. Khớp chạc ba. .................................................................................................71 Hình 5. 19. Bán trục với trục trung gian. ...........................................................................71 Hình 5. 20. Bán trục giảm tải 1/2.......................................................................................72 Hình 5. 21. Bán trục giảm tải 3/4.......................................................................................72 Hình 5. 22. Bán trục giảm tải hoàn toàn. ...........................................................................73 Hình 6. 1. 4WD gián đoạn. ................................................................................................74 Hình 6. 2. 4WD thường xuyên...........................................................................................74 Hình 6. 3. Các kiểu thiết kế của xe 4WD. .........................................................................76 Hình 6. 4. 4WD thường xuyên với bộ vi sai trung tâm. ....................................................77 Hình 6. 5. 4WD với khớp thủy lực V. ...............................................................................78 Hình 6. 6. Hộp số phụ 4WD gián đoạn..............................................................................79 Hình 6. 8. Chế độ N. ..........................................................................................................80 Hình 6. 9. Chế độ 2H. ........................................................................................................80 Hình 6. 10. Chế độ 4H. ......................................................................................................81 Hình 6. 11. Chế độ 4L........................................................................................................81 Hình 6. 7. Hộp số phụ cho 4WD thường xuyên. ...............................................................82 Hình 6. 12. Các loại bánh răng vi sai giữa.........................................................................82 Hình 6. 13. Các loại khóa vi sai trung tâm. .......................................................................83
xiii
Hình 6. 14. Khóa vi sai giữa loại khóa cơ khí. ..................................................................84 Hình 6. 15. Khóa vi sai giữa loại khớp thủy lực................................................................85 Hình 6. 16. Khóa vi sai trung tâm loại ly hợp nhiều đĩa thủy lực. ....................................87 Hình 7. 1. Bộ công cụ iSpring. ..........................................................................................88 Hình 7. 2. Cửa sổ cài đặt....................................................................................................90 Hình 7. 3. Giao diện chính của phần mềm iSpring Suite. .................................................90 Hình 7. 4. Giao diện iSpring Quiz Maker..........................................................................91 Hình 7. 5. Tạo bài kiểm tra Bước 1. ..................................................................................91 Hình 7. 6. Tạo bài kiểm tra Bước 2. ..................................................................................92 Hình 7. 7. Tạo bài kiểm tra Bước 3. ..................................................................................92 Hình 7. 8. Tạo bài kiểm tra Bước 4. ..................................................................................92 Hình 7. 9. Tạo bài kiểm tra Bước 5. ..................................................................................93 Hình 7. 10. Tùy chỉnh bài kiểm tra. ...................................................................................93 Hình 7. 11. Tùy chỉnh kết quả gửi về Email......................................................................94 Hình 7. 12. Xuất bài kiểm tra.............................................................................................94 Hình 7. 13. File HTML5 sau khi xuất từ phần mềm. ........................................................95 Hình 7. 14. Giao diện HTML bài kiểm tra. .......................................................................95 Hình 7. 15. Giao hiện kết quả bài kiểm tra. .......................................................................95 Hình 7. 16. Kết quả trả về email. .......................................................................................96 Hình 7. 17. Adobe Premiere Pro 2020...............................................................................96 Hình 7. 18. Thư mục chứa bộ cài.......................................................................................98 Hình 7. 19. Cửa sổ cài đặt..................................................................................................98 Hình 7. 20. Giao diện làm việc chính. ...............................................................................99 Hình 7. 21. Khu vực dữ liệu. .............................................................................................99 Hình 7. 22. Khu vực Timeline. ........................................................................................100 Hình 7. 23. Khu vực chỉnh sửa. .......................................................................................101 Hình 7. 24. Khu vực hiển thị............................................................................................102 Hình 7. 25. Khu vực hiệu ứng..........................................................................................103 Hình 7. 26. Thông số định dạng video.............................................................................103
xiv
DANH MỤC BẢNG
Bảng 4. 1. Chức năng các bộ phận của bộ truyền bánh răng hành tinh số truyền tăng OD. ............................................................................................................................................41 Bảng 4. 2. Chức năng các van của hệ thống điều khiển thủy lực. .....................................48
xv
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1.1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm trở lại đây, sự phát triển bùng nổ của công nghệ thông tin kèm theo đó là tác hại của đại dịch COVID-19 đã làm thay đổi phần lớn đến phương pháp giảng dạy, giáo dục truyền thống. Học tập dựa trên sách vở, giáo trình giấy và qua hướng dẫn trực tiếp của giáo viên, nhất là đối với những môn học có nhiều hình ảnh của các chi tiết, bộ phận và vị trí của chúng, việc trình bày lên sách, giáo trình tùy thuộc rất nhiều vào chất lượng in ấn, màu sắc hình ảnh, điều này gây khó khăn để người học có thể tham khảo, học tập một cách thuận tiện nhất. Thay vì học tập trên giấy như thế thì ngày nay với những thiết bị được kết nối internet, việc đưa những bài giảng đa phương tiện (Multimedia) vào trong giảng dạy ngày càng trở nên dễ dàng và hiệu quả, nhất là trong các môi trường đào tạo chuyên nghiệp như cao đẳng, đại học.
Nhận thấy tính phù hợp của việc giảng dạy bằng bài giảng đa phương tiện, khoa Cơ khí động lực, trường Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật TP. Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện cho chúng em làm đồ án tốt nghiệp với đề tài: Ứng dụng Multimedia vào việc giảng dạy môn học “Hệ thống truyền lực trên ô tô”. Với việc lựa chọn đề tài này, nhóm chúng em sẽ thiết kế một bài giảng video trực quan hơn về tháo lắp các chi tiết trong môn học “Hệ thống truyền lực trên ô tô” nhằm khắc phục các nhược điểm của việc giảng dạy thông qua tài liệu giấy.
1.2. Giới hạn đề tài
Với vốn kiến thức còn hạn chế và thời gian thực hiện đồ án có hạn, chúng em xin phép thực hiện việc thiết kế bài giảng video về tháo lắp các hộp số, ly hợp, cầu chủ động có trong môn học “Hệ thống truyền lực trên ô tô”.
1.3. Mục tiêu nghiên cứu
- Tìm hiểu tổng quan các chi tiết có trong môn học “Hệ thống truyền lực trên ô tô”.
- Tìm hiểu rõ về cách thực hiện tháo lắp các chi tiết.
- Thực hiện bài giảng Multimedia về tháo lắp chi tiết.
- Sử dụng bài giảng cho việc giảng dạy.
1.4. Đối tượng nghiên cứu
- Hộp số ngang C50
- Hộp số dọc W55
1
- Ly hợp
- Hộp số tự động A140E
- Bộ biến mô
- Hộp số 4WD
- Hộp số phụ
- Cầu xe chủ động
- Trục các đăng
1.5. Phương pháp nghiên cứu
- Tham khảo kiến thức từ các tài liệu, giáo trình.
- Hệ thống hóa kiến thức thành các chương.
2
CHƯƠNG 2. LY HỢP
2.1. Chức năng
Ly hợp là chi tiết được lắp giữa động cơ và hộp số dùng để nối trục khuỷu động cơ với hộp số, nhằm để truyền hay ngắt công suất từ động cơ đến hộp số một cách êm dịu, nhanh và dứt khoát trong những trường hợp cần thiết như khi chuyển số. Nó cũng cho phép động cơ hoạt động khi xe dừng mà không chuyển hộp số về số trung gian.
Hình 2. 1. Vị trí ly hợp.
2.2. Cấu tạo chung và nguyên lý hoạt động của ly hợp
Hiện nay, trên các xe ô tô được trang bị phổ biến nhất là hai loại ly hợp: ly hợp ma sát thường đóng (trên hộp số thường) và ly hợp thủy lực (trên hộp số tự động). Ở chương này sẽ trình bày về ly hợp ma sát một đĩa đơn loại đĩa khô.
2.2.1. Cấu tạo
Ly hợp ma sát đĩa đơn gồm có ba phần:
- Phần chủ động: bánh đà lắp cố định với trục khuỷu, nắp vỏ ly hợp gắn chặt trên bánh đà, và đĩa ép gắn với cơ cấu ngắt ly hợp và giá đỡ. Đĩa ép quay cùng với vỏ ly hợp và bánh đà.
- Phần bị động: đĩa ma sát và trục sơ cấp của hộp số. Đĩa ma sát có moay-ơ được lắp vào then hoa của trục sơ cấp để truyền mô-men cho trục và di chuyển dọc trục trong quá trình đóng ngắt ly hợp.
- Cơ cấu điều khiển: bàn đạp ly hợp, thanh nối, khớp trượt, cần bẩy và các lò xo ép.
3
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links